آدم عاقل با اروپا، دو بار برجام امضا نمی کند

به گزارش راه آرمان؛ چند روز قبل بعد از آزمون،یادم آمد که دو سؤال را که آزمون قبل هم اشتباه زده بودم، دوباره اشتباه زدم. این را به دوستم گفتم پرسید: چرا؟ مگر پاسخ‌نامه‌ی آزمون قبل را تحلیل نکرده بودی؟!
گفتم: راستش، من فقط نگاه می‌کنم کدام گزینه را درست زده‌ام و کدام را اشتباه. اصلاً جواب‌ها را نگاه نمی‌کنم.

دوستم گفت: از قدیم گفتند آدم عاقل از یک سوراخ، دو بار گزیده نمی‌شود. گاهی اشتباه‌ها کمک می‌کند تا حواست را جمع کنی و اشتباه‌های بزرگ‌تری نکنی؛ ولی به شرطی که اشتباه قبلی را تحلیل کنی؛ یعنی متوجه باشی کجا را اشتباه کردی و راه‌حل را پیدا کنی.
حتی جواب درست را هم تحلیل و بررسی نیاز دارد. شاید راه‌حل ساده‌تری برای آن وجود داشته باشد یا حتی شانسی به جواب درست رسیده باشی.

این حکایت این روزهای مذاکرات رفع تحریم هاست. حدود هشت سال قبل وزیران خارجه 5+1 و ایران پای برگه ای را امضا کردند که نام برجام یا برنامه جامع اقدام مشترک به خود گرفت. برنامه ای که قرار بود در وهله نخست تحریم های غیرقانونی علیه مردم ایران را بر چیند و در مقابل درخصوص برنامه هسته ای ایران اعتماد سازی صورت گیرد.
پس از هشت سال با وجود تاکید سازمان بین المللی انرژی اتمی درباره شفافیت و راستی آزمایی برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران، اما تحریم ها همچنان پا برجا ماندند. آمریکا نیز از برجام خارج شد و تحریم های غیرقانونی دیگری وضع کرد.
کارشناسان چند ایراد عمده را بر عملکرد تیم های مذاکره کننده قبلی مطرح می نمایند:
1. بی توجهی به زمان در مذاکرات: تیم های مذاکره کننده قبلی یا به صورت کند و یا به صورت سریع به دنبال پیشبرد مذاکرات بودند. در صورتی که در علم مذاکره تاکید شده است که باید به درستی زمان را مدیریت کرد تا هم جلوی سواستفاده را گرفت و هم به نتیجه مطلوب رسید.
2. بی توجهی به محتوای حقوقی: متاسفانه اعضای تیم مذاکره کننده سابق چندان به مفاد حقوقی که در برگه ها نوشته می شود دقت نداشتند. آنها بدون توجه به بار معنایی و حقوقی کلمات و جملات موجود در اسناد و تنها براساس اعتماد به طرف مقابل مذاکرات را پیش می بردند.
3. حضور نداشتن کارشناسان رشته های مختلف: مذاکرات ایران و 5+1 که بعدا به 4+1 تبدیل شد تنها یک مذاکرات سیاسی نبود. این مذاکرات جنبه های مختلفی از جمله نفت، اقتصاد، نظام پولی و بانکی، انرژی هسته ای، حمل و نقل و... را نیز شامل می شد. اما کارشناسان این رشته ها تنها پس از پایان کار به متن مذاکره شده دست یافتند.
4. نقد ناپذیری: یکی از ایرادات تیم های مذاکره کننده در دولت های سابق، بی توجهی آنها به نقد های سازنده بود. این تیم ها توجه کافی به نقدهای کارشناسی نداشتند و حتی بدتر با ادبیات سخیف منتقدان خود را مورد خطاب قرار می دادند. توجه به نقدها و ایرادات می تواند به بهبود عملکرد نمایندگان ایران در پای میز مذاکره کمک کند.
5. معطل کردن کشور: وابسته کردن و شرطی کردن مدیریت کشور و اقتصاد ایران به مذاکرات هسته ای و برجام یکی از ایرادات دولت گذشته است. با این کار هم نوسانات بازار داخلی به خارج از کشور گره زده شد و هم تیم مذاکره کننده در ادامه مسیر از پشتیبانی مناسبی برخوردار نشد.
حالا در دولت جدید مذاکرات از سر گرفته شد. تیم مذاکره کننده ایرانی با طرح ها و پیشنهادهای مشخص به سر میز مذاکره آمدند تا اروپا موضع خود را دقیق و صریح مشخص کند. به نظر می رسد تیم حاضر تلاش داشته است تا از گذشته درس بگیرد و موضع جدیدی در مذاکرات اتخاذ کند. باید منتظر ماند و دید که تیم مذاکره کننده ایران چه دستاوردهایی را به ارمغان می آورد.

نویسنده: محمد رستمی https://armanekerman.ir/vdcaaen6o49nuw1.k5k4.html