تاریخ انتشار :چهارشنبه ۱۴ آبان ۱۴۰۴ ساعت ۰۸:۲۴
۰
plusresetminus
وقتی تاریخ تسخیر لانه جاسوسی اهمیت می‌یابد؛

شبِ دختران دانشجو در سفارت آمریکا

در پی تأکید رهبر انقلاب بر لزوم شناخت دشمن، بار دیگر ورق‌ زدن تاریخ تسخیر لانه جاسوسی اهمیت می‌یابد.
شبِ دختران دانشجو در سفارت آمریکا
به گزارش پایگاه خبری «راه آرمان»؛ نزدیک اذان صبح برای وضو به بیرون از ساختمان رفته بودیم. هنوز صدای همهمه مردم و سروصدا می‌آمد. انگار مردم نخوابیده بودند. بیرون سفارت را نگاه کردیم تا ببینیم چه خبر است، همه داشتند راه می‌رفتند و حرف می‌زدند. حضور مردم در آنجا شبانه‌روزی بود. چادرهای کوچکی سرپا کرده و در سطل‌های فلزی چوب می‌گذاشتند و آتش روشن می‌کردند. بعضی از آنها هم بساط چای و سماور بزرگ به راه می‌انداختند و از ضبط‌صوت ترانه «ایران‌ایران» رضا رویگری را پخش می‌کردند. خلاصه خیابان تا صبح بیدار بود.

این تصویر ملموس، تنها یک قاب کوچک از ۱۳ آبان ۱۳۵۸ است؛ روزی که گروهی از دانشجویان پیرو خط امام وارد سفارت آمریکا شدند و با حضور و فعالیت خود، تاریخ را رقم زدند. این بریده از کتاب «خیابان تا صبح بیدار بود» گرفته شده است؛ یکی از کتاب‌هایی که در مورد این واقعه نوشته شده است. اکنون باتوجه‌به سخنان رهبر معظم انقلاب در روز ۱۳ آبان ۱۴۰۴ و تأکید ایشان به دانشجویان و دانش‌آموزان برای مطالعه کتاب‌های مرتبط با تسخیر لانه جاسوسی، اهمیت این آثار بیش‌ازپیش روشن می‌شود. در ادامه، مروری داریم بر چند کتاب شاخص که این واقعه تاریخی را از زوایای مختلف روایت کرده‌اند.

«روز خدا»

کتاب «روز خدا» نوشته سیدمحمدهاشم‌پور یزدان‌پرست، از نخستین و دقیق‌ترین روایت‌ها درباره روزهای آغازین تسخیر سفارت آمریکا است. این اثر که توسط حسین نصرالله زنجانی تدوین شده و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده، ترکیبی است از یادداشت‌های روزانه راوی و اسناد مطبوعاتی همان روزها. کتاب با بررسی زمینه‌های سیاسی و امنیتی پیش از تسخیر - از قائله گنبد تا ترور شهید مطهری و عملکرد دولت موقت - آغاز می‌شود و سپس وارد روایت پرجزئیات ۲۴ روز نخست حضور دانشجویان در سفارت می‌گردد. در صفحات آن، اتاق تایپ سفارت و نحوهٔ رمزنگاری و ارسال هم‌زمان اطلاعات به سیا توصیف می‌شود؛ جزئیاتی که مخاطب را به عمق سازوکار جاسوسی آمریکا در ایران می‌برد. نویسنده در گفت‌وگویی توضیح می‌دهد انگیزه‌اش از نگارش این اثر، پاسخ به تحریف‌های پسینی و تلاش برخی از مدعیان در خارج از کشور بوده است. «روز خدا» روایتی است مستند، صریح و پر از جزئیات تکان‌دهنده؛ گزارشی از روزهایی که جوانان انقلابی، در قلب تهران، استعمار را به محاکمه کشیدند.


«خیابان تا صبح بیدار بود»


در کنار روایت‌های پرشمار مردان از ۱۳ آبان، کتاب «خیابان تا صبح بیدار بود» صدای تازه‌ای را به گوش می‌رساند؛ صدای ده خواهر دانشجوی مسلمان پیرو خط امام که خود در ماجرای تسخیر حضور داشتند. این اثر به قلم پریسا و زیلو و حسین چارداولی و تدوین فاطمه‌سادات حیایی‌طهرانی از سوی انتشارات راه‌یـار منتشر شده است. کتاب با نگاهی تاریخ‌شفاهی، روزها و شب‌های حضور این دختران در لانه را روایت می‌کند؛ از پاس‌دادن‌های شبانه و مواجهه با گروگان‌های زن آمریکایی تا لحظات پراضطراب انتظار برای نظر امام خمینی (ره). ویژگی مهم کتاب، تعدد زاویه‌دیدهاست؛ هرکدام از راویان، بخشی از پازل واقعه را روشن می‌کنند و در کنار هم تصویری چندبعدی از آن روزها می‌سازند. خاطرات صادقانه و گاه احساسی این دانشجویان، از دغدغه‌های فکری‌شان تا سختی‌های نگهبانی و ترس از واکنش جهانی، به خواننده حس حضور در صحنه را می‌دهد. کمبود عکس و تصویر از نقاط ضعف کتاب است، اما زنده‌دلی روایت‌ها آن را جبران کرده. «خیابان تا صبح بیدار بود» بیش از هر چیز، روایت زنانه‌ای از قلب انقلاب است؛ صدایی که پس از چهار دهه هنوز طنین بیداری دارد.


«بوسه آذر»


در میان آثار مستند درباره تسخیر لانه جاسوسی، رمان «بوسه آذر» نوشته محمدقائم خانی، نگاهی متفاوت و ادبی به آن روزها دارد. نویسنده در این رمان با ترکیب مستندات تاریخی و درام، شش روز منتهی به ۱۳ آبان ۱۳۵۸ را بازسازی می‌کند؛ روزهایی که کمتر کسی در روایت‌های رسمی به آن پرداخته است. «بوسه آذر» از دو زاویه انسانی پیش می‌رود: مجید، دانشجوی انقلابی با پدری نظامی، و مینو، دختری از خانواده‌ای نزدیک به دولت موقت. برخورد این دو جهان فکری، در بستر پرالتهاب دانشگاه‌ها، تصویری زنده از جامعه پیش از تسخیر ارائه می‌دهد. خانی با قلمی تحلیلی اما شاعرانه، ذهنیت نسل جوان آن دوران را ترسیم می‌کند؛ نسلی که میان شور، ایمان و تردید تصمیمی تاریخی گرفت. حتی عنوان کتاب نیز استعاره‌ای از عشق و بیداری سیاسی است؛ بوسه‌ای که هم نشانه محبت است و هم آغازی بر آذرِ خشم انقلابی. این رمان با وفاداری بالا به واقعیت و نگاه موشکافانه به جزئیات اجتماعی، از معدود تلاش‌هایی است که درام را در دل تاریخ می‌جوید. «بوسه آذر» بازخوانی دوباره تصمیمی است که نه‌فقط سرنوشت ایران، بلکه سیاست جهانی را دگرگون کرد.


«گروگان‌گرفتگی»


اگر به دنبال خوانشی داستانی و پر تعلیق از واقعه تسخیر سفارت آمریکا هستید، رمان «گروگان‌گرفتی» گزینه‌ای متفاوت است. نویسنده در قالب روایتی معمایی، ماجرای گروهی از جاسوسان آمریکایی موسوم به «عقاب گاما» را روایت می‌کند که برای اجرای «عملیات اوربیتال» وارد ایران می‌شوند. هدف آن‌ها، یافتن مأموری ایرانی به نام جلیل شاپوریان و دستیابی به تجهیزات نیروگاه بوشهر است، اما تسخیر ناگهانی سفارت، نقشه آنان را در هم می‌ریزد. از این‌جا به بعد، خواننده وارد دنیایی می‌شود که در آن ماجرای جاسوسی و رویداد واقعی ۱۳ آبان در هم تنیده‌اند. کتاب باتکیه‌بر واقعیت‌های تاریخی و شخصیت‌های حقیقی انقلاب، روایتی پر ریتم و پر از تعلیق می‌سازد؛ اثری که بیش از آنکه بخواهد تاریخ را بازگو کند، کنجکاوی مخاطب را درباره پشت پرده ماجرا برمی‌انگیزد. در دل روایت، چهره‌هایی آشنا از انقلاب دیده می‌شوند و نویسنده با بهره‌گیری از ظرفیت درام، سؤالات تازه‌ای را پیش می‌کشد: چه چیزهایی از ماجرا هنوز ناگفته مانده؟ و چه دست‌هایی در پس پرده فعال بودند؟ «گروگان‌گرفتگی» پلی است میان واقعیت و خیال، میان تاریخ و هیجان؛ روایتی که خواننده را تا آخرین صفحه درگیر خود نگه می‌دارد.

منبع: فارس
انتهای خبر/ م
  https://armanekerman.ir/vdchkinzv23nm6d.tft2.html
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما