ماه رمضان در گوشه گوشه رودبار جنوب مملو از آداب و رسومی است که صدای خدا را از بلندای ملکوت در این ماه زیبا به گوش همگان میرساند.
به گزارش خبرنگار پایگاه تحلیلی خبری «راه آرمان»؛ نگاه خدا از ماههای پر نوری همچون رجب و شعبان به رمضان میرسد، همانکه رنگینکمان الطافش را میتوان همهجا دید و با یک حساب سرانگشتی بار سنگین گناهان را سبک کرد.
یکبار دیگر آسمان، باران گرفت و این بار قطره قطره نور است که میبارد بر دستانی که رو بهسوی آسمان بلندند و نوای «یا حق» میخوانند. آسمان رمضان باران رحمت مینشاند بر دلها و خنک میکند داغهای بر دل نشسته را.
اینجا زیر چتر نگاه خدا میتوان به اوج عشق و ایمان رسید. در کوچههای رمضان میتوان نوای «ربنا» را شنید و هنگامه اذان وضوی شکر گرفت.
در این ماه دلها گلباران میشود و این خوبیهاست که در تیررس قرار میگیرد. مردم در این ماه تشنه ایثار میشوند و قنوت بخشش میخوانند. مردم رودبار جنوب همانند سایر مسلمانان از دیرباز هرسال مشتاقانه به استقبال این ماه عزیز میشتابند تا گرامیاش بدارند، همه میکوشند ذره ذره از دریای معرفت الهی برای رفع عطش خود ذخیره کنند.
گوشه گوشه ایران با آئینهای رمضان
ماه رمضان در گوشه گوشه ایران مملو از آدابورسومی است که گرچه امروزه تنها یادگاری شیرین از برخی از آن رسم و رسوم باقیمانده اما هنوز هم میتوان صدای خدا را از بلندای ملکوت در این ماه زیبا شنید.
با مرور این آئینها میتوان آینه رسوم قدیمی را که غبار فراموشی گرفتهاند صیقل داد و پای سفرههای افطاری مردمان این کهن سرزمین نشست و دعای سحر را از قلب ایران زمزمه کرد.
در هر روستای این شهرستان بوی سادگی به مشام میرسد و این سفرههای افطار است که به روی خلق گشوده میشود. از خرما گرفته تا نانهای محلی و رسم دعاهای مردمان این دیار که برای نعمت بینهایت خداوند سربهمهر، بوته شکر میکارند.
مهمانی خدا و آداب و رسوم ماه مبارک رمضان یکی از موضوعاتی است که ریشه در فرهنگ، اعتقادات و باورهای مردم آن منطقه دارد و در رودبار جنوب، این ماه آداب و رسوم ویژهای دارد.
نخستین ویژگی و مشخصه ماه مبارک رمضان روزه داری است که در این ماه بر اساس دستور خدواند، روزه بر همه مسلمانان واجب بوده و در قرآن از رمضان به عنوان ماهی که هر روز آن برابر با هزار روز بوده و به مبارکی آن نیز قرآن در آن ماه بر پیامبر اکرم (ص) نازل شده، یاد شده است.
از سوی دیگر همیشه در آستانه ماه مبارک رمضان، شهر حال و هوای خاصی به خود میگیرد، بازار برخی خوراکیها و تنقلات مانند خرما، زولبیا و بامیه و آش داغ میشود.
به پیشواز رمضان رفتن
برخی از رودباریها چند روز قبل از آغاز ماه رمضان یعنی روزهای آخر ماه شعبان را به نیت استقبال از ماه مبارک رمضان روزه میگیرند که به این کار، به پیشواز رفتن میگویند.
غبارروبی از مساجد و خانهها
ماه رمضان که نزدیک میشود، جوانان شروع به غبارروبی از مساجد میکنند و مردم نیز با خانه تکانی به استقبال ماه مبارک رمضان میروند و زنان در ماه رمضان مانند عید نوروز اقدام به غبار گیری از منازل میکنند.
در بازخوانی این آئینها میتوان طعم نون سرخ (نان روغنی) را زیر زبان حس کرد و کاکل و سهن را خورد و در این میان مگر میشود از شیرینی رنگینه بهسادگی گذشت.
شبهای پرفیض قدر و شبزندهداری
شبهای احیا در این دیار از جایگاه ویژهای برخوردار است مساجد، همه از خیل مشتاقان وصال دوست و خریداران معرفت و تشنگان محبت و رحمت دوست آکنده و لبریز است.
استقبال از مراسم احیا شب قدر در رودبار جنوب شاید قابل مقایسه با هیچ جای دیگری ندارد، هزاران نفر از مردم این شهر در مصلی و مساجد و خانهها به شب زنده داری و مراسم احیا شب قدر مشغول شده و نوای «سبحانک یا لا اله الا انت، الغوث الغوث خلصنا من النار یارب» سر میدهند.
عید فطر و زکات فطریه
در شب عید فطر سرپرست خانواده با محاسبه میزان فطریه افراد آن را از قوت سالانه یا از پول توی جیب جدا کرده و در محل خاصی قرار میدهد و هر یک از اعضای خانواده دست خود را بر روی این پول کشیده و میگویند فطریهام را دادم.
در برخی از مناطق روستایی شهرستان در ساعات پایانی ماه رمضان، بعد از ادای فریضه مغرب و عشاء، آئین خداحافظی ماه رمضان برگزار میشود که این آئین شامل نمازهای مستحبی و دعاهاست.
بعد از برگزاری نماز عید در مسجد محل، مردم به دید و بازدید میروند و خصوصاً به کسانی سر میزنند که نوعید دارند.
ماه مبارک رمضان واسطه همبستگی اهالی روستا
بنا به سنتی قديمی در روستاهای روربار جنوب و جازموریان در ماه مبارک رمضان مردم علاوه بر برگزاری محافل تلاوت قرآن به پخت نذری میپردازند و هر شب سفره افطار با کمک همه اهالی روستا در مسجد پهن میشود.
وقتی سفره همه یکی میشود ماه مبارک رمضان در روستاهای جنوب کرمان به گونهای رقم میخورد که همه اهالی روستا در مسجد جمع میشوند و یک سفره افطار پهن میشود.
محسن سهرابی امام جماعت مسجد روستا گفت: یکی از سنتهای قدیمی این ایام در روستاهای رودبار جنوب نذری دادن و دور هم جمع شدن است.
وی بیان کرد: همه اهالی روستا یک ساعت قبل از افطار شروع به پخت نان محلی و خدمت به همنوعان خود میشوند و مسجد بهترین پایگاه برای دور هم جمع شدن اهالی روستا است.
وی اضافه کرد: میتوان گفت در تمام روستا یک سفره پهن میشود و آنهم سفرهای است که به همت خود اهالی روستا در مسجد و برای کنار هم قرار گرفتن مردم پهن شده است.
وی بیان کرد: سنت افطاری همچون سالهای قبل در بسیاری از روستاهای رودبار جنوب و جازموریان برگزار میشود و در پایان مردم بخشی از افطاری را به منزل آنهایی که نتوانستند در این ضیافت الهی شرکت کنند میبرند.
استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان گفت: تقارن ماه رمضان با نوروز سبب شده است که فلسفه نوروزی رستاخیز طبیعت و جانهای مردم تقویت شود....