نیمی جو نیمی گندم | راه آرمان کرمان

به گزارش سرویس اقتصادی راه آرمان؛ از معتّب نقل شده است: قیمت اجناس در مدینه گران شده بود. امام صادق (علیه‌السلام) به من فرمودند: «چه‌قدر غذا نزد ما هست؟» عرض کردم: ما آن‌قدر آذوقه داریم که تا چندین ماه برایمان کافی است.
حضرت فرمودند: «آن‌ها را (از انبار) بیرون بیاور و بفروش.» عرض کردم: اما در شهر غذایی نیست. حضرت فرمودند: «بفروششان.» وقتی آن‌ها را فروختم، حضرت فرمودند: «مانند دیگر مردم، روزانه (غذای همان روز را) بخر.» آن‌گاه فرمودند: «ای معتب! غذای خانواده مرا نیمی جو و نیمی گندم قرار بده.
خداوند می‌داند که من می‌توانم خانواده‌ام را به راحتی با گندم سیر کنم، اما دوست دارم خداوند مرا ببیند که (مخارجِ) زندگی‌ام را چه زیبا مدیریت می‌کنم.»
یکی از منطق های اقتصاد خرد، جایگزینی اجناس است. به این صورت که مصرف کننده کالاهای الف و ب را خریداری می‌ کند و اولویت او کالای الف است. ولی در زمان کمبود یا گرانی کالای الف، میزان مصرف آن را با کالای ب جایگزین می‌ کند.
اتفاقی که در اقتصاد های دنیا نیز بارها اتفاق افتاده است به طور مثال در زمان کمبود و گرانی شکر، مردم به سمت مصرف قوه تلخ رفتند. به تدریج قهوه تلخ و شکلات تلخ در دنیا مورد استفاده قرار گرفت و حتی خود جز خوراکی های رایج قرار گرفت.
در ایران نیز چنین پدیده هایی مسبوق به سابقه است. اگر در تاریخچه به وجود آمدن بسیاری از غذاها یا کالاها یا حتی نوشیدنی‌ها و عادات اجتماعی دقیق شویم می‌ بینیم که به دلیل گرانی یا کمبود یا جلوگیری از واردات این موارد به وجود آمده اند.
پس در شرایط جنگ اقتصادی و تورم افسار گسیخته رسانه‌ها باید فرهنگ سازی استفاده از کالاهای جایگزین را وظیفه خود بدانند. البته این به آن معنا نیست که مسئولین درخصوص تولید، کاهش قیمت و یا نظارت بر بازار کم کاری کنند. بلکه هدف از این اقدام ایجاد رفاه با کالاهای جایگزین و ایجاد فرصت برای دولتمردان برای بهبود شرایط است.
چون اگر کالایی گران شود و یا با کمبود مواجه شود و مردم طبق عادت به خرید آن اصرار نمایند به تدریج وضعیت اقتصادی دیگر کالاها و خدمات نیز دچار بحران خواهد شد. به طور مثال اگر مردم بر خرید کالای الف اصرار کنند، فروشنده کالای ب نیز برای خرید کالای الف مجبور است قیمت کالای ب را بالا ببرد تا هزینه/درآمد او به تعادل برسد. در نتیجه کالاهای بی ربط هم گران خواهد شد. این اتفاق در سال های اخیر و پس از خیز قیمتی خودرو، دلار و سکه به راحتی قابل مشاهده است. افزایش قیمت کالاهای اساسی و مسکن که هیچ ربطی به ارز و طلا نداشتند را هم شاهد بودیم.
نکته دیگر آنکه در زمان کمبود یک کالا، دارندگان آن باید از ذخیره نگه داشتن آن خودداری کنند و هر آنچه دارند را به جامعه عرضه کنند. از آن مهمتر اینکه افراد نباید به دلیل ترس از کمبود یا برای فروختن گران تر کالایی را احتکار کنند. چه این احتکار خانگی باشد و چه از طریق انبار های بزرگ!
جمع آوری یک کالا از بازار و خرید بیش از نیاز، به طور طبیعی یک کالا را با کمبود و افزایش قیمت مواجه می‌ کند. در سال های اخیر شاهد بودیم که در زمانی یک کالا مانند مرغ به دلیل خرید بالای مردم با کاهش مواجه می‌ شد ولی چند وقت بعد می‌ دیدیم که این کالا به قیمت پایین روی فروشندگان آزاد باقی می‌ ماند و از بین می‌ رفت.
و یا در زمان شایعه کمبود بنزین، مردم با هجوم به پمپ بنزین‌ها ضمن ایجاد صف و بار روانی مضاعف بر افکار عمومی، به دلیل خرید بیش از نیاز در مدت کوتاه، موجب کمبود آن شدند.
اگر مردم در زمان ازدیاد یک کالا اقدام به خرید و انبار کردن اصولی آن کنند و در زمان کمبود نیز از ذخیره خود بهره ببرند و حتی آن را به بازار عرضه کنند آنگاه روندهای نوسانی تولید یا عرضه یک کالا بدون افزایش قیمت قابل عبور است. این اتفاق در قرآن کریم به وضوح در داستان خواب عزیز مصر که 7 گاو لاغر، 7 گاو چاق را می‌ خوردند و اقدامات حضرت یوسف برای ذخیره سازی گندم و جلوگیری از قحطی قابل مشاهده است.
انبار کردن کالا در خانه‌ها یک عادت اقتصادی درست است به شرط آنکه هم در زمان درست که کالا زیاد و قیمت آن پایین است خرید انجام شود و هم به درستی نگهداری شود.
خانه های قدیمی معمولا انبارهایی داشتند که مواد غذایی را در آن نگه می‌ داشتند. خمره هایی برای نگهداری گندم در زیر زمین، اقداماتی مانند دودی کردن، نمک سود کردن، ترشی سازی، خشک کردن و... همه برای نگهداری درست مواد غذایی برای مدت زمان طولانی بوده است. مردم حتی آب و یخ را هم به روش هایی مانند آب انبار نگهداری می‌ کردند تا در زمان نیاز مصرف کنند.

نویسنده: محمد نعیم رستمی کارشناس ارشد مدیریت کسب و کارهای جدید

انتهای پیام/ https://armanekerman.ir/vdcf0mdyjw6dmta.igiw.html