ایران جزء تولیدکنندگان اصلی فولاد در جهان است و در آخرین ردهبندی منتشر شده در سال 2020 میلادی جایگاه دهم را در تولید فولاد خام به خود اختصاص داده است
به گزارش سرویس اقتصادی «راه آرمان » معدن و منابع معدنی بهعنوان تأمینکننده مواد اولیه صنایع و زندگی بشر همواره موردتوجه بودهاند، شاید بیش از ۸۰ درصد آنچه در اطراف ما وجود دارد، از منابع معدنی حاصل میشود.
بهواسطه این نقش استثنایی معدنکاری نیز حائز اهمیت است و توجه صحیح به معدنکاری باعث رشد این بخش و لازمه معادن پایدار و به طبع آن، صنعت و توسعه پایدار است.
به فراخور گذر زمان و پیشرفت فنّاوری معدنکاری نیز دچار تحول شده و روشهای آن بروز شدهاند، نگاه نوین به معدن کاری با کاهش هزینهها، افزایش تولید و استفاده حداکثری از منابع با استفاده از روشهای فرآوری، امروز موردتوجه به شرکتهای بزرگ است منابع معدنی محدود است و این محدودیت باعث خلاقیت در استفاده بهینه از این منابع خدادادی شده است.
کشور ایران به دلیل دارا بودن از پوستهای ناهمگن و همچنین تأثیرات حوادث گوناگون زمینشناسی در طی شکلگیری آن، ازنظر برخورداری از معدن و مواد معدنی، سرشار است.
خوشبختانه میتوان گفت؛ این کشور از تمامی مواد معدنی دنیا برخوردار است و معادن موجود در آن درحالتوسعه است.
ایران در بین ۱۵ کشور بزرگ غنی جهان ازنظر مواد معدنی بوده و دارای حدود ۶۸ نوع ماده معدنی و ۳۷ میلیارد تن ذخایر اثباتشده و… است و استان کرمان جزو بزرگترین پهنههای معدنی محسوب میشود و ۶۵ درصد حقوق دولتی کشور را تأمین میکند، اما هنوز در تأمین زیرساختهای معدنی اندر خم یک کوچه است.
اکتشاف معادن ایران به روش علمى و مدرن آن زمان از سال ۱۳۱۸ هجری شمسی آغاز شد، و امروز در اوایل سال ۲۰۲۳ کشور ایران دومین تولیدکننده بزرگ سنگ گچ، هشتمین تولیدکننده بزرگ مولیبدن و آنتیموان، یازدهمین تولیدکننده سنگآهن، سیزدهمین تولیدکننده اورانیوم، هجدهمین تولیدکننده بزرگ گوگرد و همچنین بیست و یکمین تولیدکننده بزرگ نمک در جهان بوده است.
هماکنون کشور ایران سومین تولیدکنندهی بزرگ گچ در جهان بوده و تولید سالانه آن نزدیک به ۵ میلیون تن هست.
ایران از حیث برخورداری از منابع خدادادی با داشتن ذخایر حدوداً ۲۷ هزار میلیارد دلاری در جایگاه ششم دنیا قرار دارد، لیکن بااینوجود، از درآمدی حدود۲۲۰ میلیارد دلار برخوردار است که نسبت به دیگر کشورهای رقیب در مقایسه درآمد سالانه ایران با سایر کشورها نشان میدهد ما هنوز استفاده درستی از منابع موجود نداریم و درم سیر توسعه پایدار هنوز گامی برنداشتهایم.
ایران جزء تولیدکنندگان اصلی فولاد در جهان است و در آخرین ردهبندی منتشرشده در سال ۲۰۲۰ میلادی جایگاه دهم را در تولید فولاد خام به خود اختصاص داده است.
طبق آمار منتشره تولید فولاد خام در ایران از ۲۴.۵ میلیون تن در سال ۲۰۱۸ میلادی به ۲۵.۶ میلیون تن در سال ۲۰۱۹ میلادی افزایشیافته است و این یعنی رشدی بیش از ۴ درصد که قابلتوجه است و استان کرمان نیز ریلگذاری جدیدی را در مسیر صنایع فرآوری فولاد را ایجاد کرده است که بهزودی به کرمان به قطب صنعتی تولید فولاد در کشور بدل خواهد شد.
صنعت ما پتانسیل بسیار بالایی برای ایجاد درآمد دارد، اما مشکلات زیرساختی موجود به مزیتهای رقابتی صنعت لطمه میزند، بهعنوانمثال، ایران با داشتن منابع عظیم گازی، همچنان در تولید گاز و تأمین انرژی موردنیاز صنعت، با مشکلات عدیدهای روبهروست، در زمانهای اوج مصرف برق و گاز، بخشهایی از صنعت ما دچار تعطیلی میشوند.
مشکلات مشابهی نیز در تأمین زیرساختهای دیگری همچون آب، حملونقل و... وجود دارد، همه این عوامل دستبهدست هم دادهاند تا هزینههای تمامشده محصولات را بهشدت افزایش دهند و طبیعتاً این مسئله، رقابتپذیری را در سطح جهانی و حتی منطقهای با چالش جدی مواجه میسازد.
تقریباً تمام دستگاههایی که در ایران برای اکتشاف استفاده میشوند، به روش سنتی کار میکنند و این مسئله میزان بازدهی را کاهش و هزینه تمامشده را افزایش میدهد حتی در معادن زغالسنگ کرمان هنوز به روش ۵۰ سال گذشته استخراج صورت میگیرد و استفاده از نیروی انسانی مستهلک نیز بر درد معادن میافزاید.
البته در موارد معدودی تجربههای موفق هوشمند سازی و بهرهگیری از فناوریهای نوین بهطور مثال در عرصه سنگآهن و مس داشتهایم اما هنوز تا رسیدن به استخراجی که ما را در قلههای صعود قرار دهد راه طولانی در پیش داریم.